مترجم سایت

منطقه عمومی شلمچه بصره به لحاظ اهمیت سیاسی – نظامی ، همواره جایگاهی قابل توجه در اندیشه طراحان جنگ داشته است . پس از فتح خرمشهر ، تسلط بر شلمچه به عنوان یکی از معابر وصولی شهر بصره ، در زمره اهداف قوای نظامی ایران قرار گرفت . به دنبال آن ، عملیات "رمضان " به منظور دستیابی بر این منطقه طراحی شد . فاصله زمانی فتح خرمشهر تا عملیات رمضان برای احداث و تکمیل موانع ، مواضع و استحکامات مشهور به مثلثی و ... ، فرصت نسبتاً مناسبی به دشمن داد . اقدامات دشمن دقیقا مبتنی بر درک اهمیت بصره و جایگاه آن در استراتژی جمهوری اسلامی و نقش این شهر در بقای سیاسی – نظامی حاکمان بغداد بود .

موانع ، استحکامات و مواضع دشمن توانست نقشی تعیین کننده در چگونگی و سرانجام عملیات رمضان ایفا کند . نتایج عملیات رمضان ، به دست اندرکاران و فرماندهان نظامی خاطرنشان کرد که لازمه تداوم جنگ ، اتخاذ تدبیر مناسب برای مقابله و خنثی کردن و در غیراین صورت ، اجتناب از مواجهه با استحکامات دشمن است .

بر این اساس بود که به منظور لحاظ کردن غافلگیری و در دست گرفتن ابتکار عمل ، مناطق دیگری از جمله هور و اروند رود ، مورد نظر قرار گرفت و عملاً شرق بصره کنار گذاشته شد . ولی همچنان که دشمن حساسیت قابل توجهی نسبت به منطقه عمومی شرق بصره داشت ، سعی ما نیز بر این بود که به موازات انجام عملیات گسترده در سایر مناطق عملیاتی جنوب ، تلاشی به صورت ایذایی یا به منظور طرح فریب یا یدک در آن منطقه صورت بگیرد که این موارد ، از جمله اقدامات قابل ذکر است :

همزمان با عملیات خیبر ، در طلاییه وزید 

- پس از عملیات خیبر ، در زید و کوشک  که با رها کردن آب در منطقه عملاً منتفی شد 

- همزمان با عملیات بدر ، در زید و شلمچه

- همزمان با عملیات والفجر هشت ، در شلمچه و بوارین 

- در عملیات کربلای چهار که منطقه شلمچه یکی از محورهای جنبی عملیات بود .اهمیت سیاسی - نظامی منطقه شلمچه و نیز درک رژیم عراق از این مهم که جمهوری اسلامی برای حفظ برتری خود در جنگ ، نیازمند تصرف یک منطقه یا یک شهر مهم و استراتژیک عراق است ، در مجموع باعث شد هزینه ها و سرمایه گذاری هنگفتی برای احداث مواضع و استحکامات منطقه عمومی شرق بصره ، به ویژه شلمچه ، بر دشمن تحمیل شود .

در سراسر خطوط درگیری با دشمن در طول مرز ، منطقه شلمچه از استحکامات منحصر به فرد برخوردار بود . وضعیت طبیعی منطقه و عوارض آن نیز در جهت حداکثر استفاده در راستای سیاست پدافندی توسط دشمن ، به کار گرفته شده بود .

مشخصات منطقه

منطقه شلمچه ، از تعدادی زیادی نهرها ، کانال ها ، خاکریزها ، جاده ها ، و سایر عوارض طبیعی و مصنوعی دیگر تشکیل یافته است که تمام آنها در بخش شمالی اروند رود قرار دارند . این منطقه دارای آب گرفتگی های متعددی است که در طول مرز به عنوان موانع سد کننده توسط دشمن ایجاد شده است . از دیگر مشخصه های بارز این منطقه می توان ، به دو شهر تنومه و الحارثه و نخلستان های حاشیه اروند رود اشاره کرد .

با توجه به موانع و استحکامات موجود در منطقه ، دشمن در این منطقه از دو شیوه پدافند ساحلی و صحرایی استفاده می کرد بدین صورت که در جزیره بوارین و مناطق آب گرفته ، پدافند ساحلی و در قسمت های خشک منطقه ، به کار می برد .

دشمن با ایجاد شبکه راه های مواصلاتی متعدد به یگان های زرهی ، مکانیزه ، پیاده و توپخانه خود ، تحت هر شرایط ، قابلیت تحرک مناسبی داده بود و به عکس ، برای گرفتن تحرک قوای ایرانی ، از تاکتیک آب اندازی بهره می گرفت . این حرکت دشمن ، با توجه به کنترل میزان آب در منطقه آب گرفتگی و ثابت نگه داشتن ارتفاع 3 آن به میزانی که تردد وسایل شناور را مختل کند ، از ارزش قابل توجهی برای کند کردن حرکت نیروهای ایرانی برخوردار بود . قسمتی از منطقه شلمچه که به پنج ضلعی معروف است ( حد فاصل نوک کانال ماهیگیری و دژ مرزی عراق ) به مساحت تقریبی 4 کیلومتر مربع ، در تابستان سال 1365 توسط دشمن خشک شد که نتایج زیر را برای عراق در برداشت :

- دید داشتن نسبت به خط مرزی و اخلال در تردد خطوط مقدم و هوشیاری نسبت به تحرکات در خط

- جلو گیری از تحرکات احتمالی با قایق و نیروهای رزمنده ایران در آب گرفتگی ، از ابتدای حرکت

- استفاده بیشتر از آتش ادوات بر روی خطوط اول نیروهای ایران . 

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: